Oscar Wilde, Το πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέι: Πρόλογος

Ὁ καλλιτέχνης εἶνε ὁ δημιουργὸς τῶν ὡραίων πραγμάτων.

Σκοπὸς τῆς τέχνης εἶναι νὰ φανερώνει τὴν τέχνη καὶ νὰ κρύβει τὸν καλλιτέχνη.

Κριτικὸς εἶν’ ἐκεῖνος ποὺ ἐκφράζει μὲ τρόπο διαφορετικὸ εἴτε μὲ νέο ὑλικὸ τὴν ἐντύπωση ποὺ τὰ ὡραῖα πράγματα τοῦ προξενοῦν.

Ἡ ὑψηλότερη ὅπως κ’ ἡ χαμηλότερη μορφὴ τῆς κριτικῆς εἶν’ ἕνα εἶδος αὐτοβιογραφίας.

Ἐκεῖνοι ποὺ ἀποδίδουν ἄσκημες ἔννοιες σὲ ὡραῖα πράγματα εἶνε διεφθαρμένοι χωρὶς νὰ εἶνε καὶ συμπαθητικοί. Αὐτό εἶνε σφάλμα.

Ἐκεῖνοι ποὺ ἀποδίδουν ὡραῖες ἔννοιες σὲ ὅμορφα πράγματα εἶνε οἱ ἀνεπτυγμένοι· γι’ αὐτοὺς ὑπάρχει ἐλπίδα.

Εἶνε οἱ ἐκλεχτοί· γι’ αὐτοὺς τὰ ὡραῖα πράγματα σημαίνουν μόνον Ὁμορφιά.

Δὲν ὑπάρχουν ἠθικὰ ἢ ἀνήθικα βιβλία. Ὑπάρχουν μόνο κακογραμμένα καὶ καλογραμμένα βιβλία. Αὐτό εἶνε ὅλο.

Ἡ ἀποστροφὴ τοῦ δέκατου ἔννατου αἰώνα γιὰ τὸν Ρεαλισμὸ εἶνε ἡ λύσσα τοῦ Κάλιβαν βλέποντας τὴν ἴδια του μορφὴ μέσα σὲ καθρέφτη.

Ἡ ἀποστροφὴ τοῦ δέκατου ἔννατου αἰώνα γιὰ τὸν Ρωμαντισμὸ εἶνε ἡ λύσσα του Κάλιβαν μὴ βλέποντας τὴν ἴδια του μορφὴ μέσα σὲ καθρέφτη.

Ἡ ἠθικὴ ζωὴ τοῦ ἀνθρώπου ἀποτελεῖ μέρος τοῦ ὑλικοῦ τοῦ καλλιτέχνη, ἡ ἠθικὴ ὅμως τῆς τέχνης συνίσταται στὸ τέλειο μεταχείρισμα ἑνὸς μέσου ἀτελοῦς.

Κανεὶς καλλιτέχνης δὲν ἐπιθυμεῖ ν’ ἀποδείξει κάτι. Ἀκόμη καὶ τὰ πράγματα τ’ ἀληθινὰ μποροῦν ν’ ἀποδειχτοῦν.

Κανεὶς καλλιτέχνης δὲν ἔχει ἠθικὲς συμπάθειες. Μιὰ ἠθικὴ συμπάθεια γιὰ ἕνα καλλιτέχνη εἶνε ἀσυγχώρητο ἐξεζητημένο ὕφος.

Ὁ καλλιτέχνης ποτὲ δὲν εἶνε ἄρρωστος. Ὁ καλλιτέχνης μπορεῖ νὰ ἐκφράσει τὸ καθετί.

Ἡ σκέψη καὶ ἡ γλῶσσα εἶνε γιὰ τὸν καλλιτέχνη τα σύνεργα μιᾶς τέχνης.

Ἡ ἀρετὴ καὶ ἡ κακία εἶνε γιὰ τὸν καλλιτέχνη τὰ ὑλικὰ μιᾶς τέχνης.

Ὑπὸ ἔποψιν μορφῆς ἡ τέχνη τοῦ μουσικοῦ εἶνε τὸ ὑπόδειγμα ὅλων τῶν τεχνῶν. Ὑπὸ ἔποψιν αἰσθήματος ὑπόδειγμα εἶνε τὸ ἔργον τοῦ ἠθοποιοῦ.

Κάθε τέχνη εἶνε σύγκαιρα ἐπιφάνεια καὶ σύμβολο.

Ἐκεῖνοι ποὺ τραβοῦν κάτω ’πὸ τὴν ἐπιφάνεια μὲ κίνδυνό τους τὸ κάνουν· τὸ ἴδιο κι’ ἐκεῖνοι ποὺ διαβάζουν τὸ σύμβολο.

Ἡ τέχνη καθρεφτίζει πραγματικὰ τὸ Θεατὴ καὶ ὄχι τὴ Ζωή.

Ποικιλία γνωμῶν γιὰ ἕνα ἔργο τέχνης δείχνει ὅτι τὸ ἔργο εἶνε νέο, σύνθετο, καὶ ζωτικό.

Ὅταν οἱ κριτικοὶ διαφωνοῦν ὁ καλλιτέχνης βρίσκεται σὲ ἁρμονία μὲ τὸν ἑαυτό του.

Μποροῦμε νὰ συγχωρέσουμε ἕναν ἄνθρωπο ποὺ ἔφτιαξε ἕνα χρήσιμο πράγμα ἐνόσο ὁ ἴδιος δὲν τὸ θαυμάζει. Ἡ μόνη συγγνώμη γιὰ τὸ φτιάσιμο ἑνὸς ἀχρήστου πράγματος ἔγκειται στὸν ἀπεριόριστο θαυμασμὸ ποῦ τρέφει κανεὶς γι’ αὐτό.

Ὅλη ἡ τέχνη εἶνε ἐντελῶς ἄχρηστη.

(Ὀσκὰρ Οὐάϊλδ, Πρόλογος τοῦ βιβλίου «Ἡ Εἰκόνα τοῦ Ντόριαν Γκρέϋ», μετ. Στέφανος Πάργας, περιοδικό Γράμματα, τεύχος 1 (1911), σελ. 22-23)

The artist is the creator of beautiful things.

To reveal art and conceal the artist is art’s aim.

The critic is he who can translate into another manner or a new material his impression of beautiful things.

The highest, as the lowest, form of criticism is a mode of autobiography.

Those who find ugly meanings in beautiful things are corrupt without being charming. This is a fault.

Those who find beautiful meanings in beautiful things are the cultivated. For these there is hope.

They are the elect to whom beautiful things mean only Beauty.

There is no such thing as a moral or an immoral book. Books are well written, or badly written. That is all.

The nineteenth century dislike of Realism is the rage of Caliban seeing his own face in a glass.

The nineteenth century dislike of Romanticism is the rage of Caliban not seeing his own face in a glass.

The moral life of man forms part of the subject-matter of the artist, but the morality of art consists in the perfect use of an imperfect medium.

No artist desires to prove anything. Even things that are true can be proved.

No artist has ethical sympathies. An ethical sympathy in an artist is an unpardonable mannerism of style.

No artist is ever morbid. The artist can express everything.

Thought and language are to the artist instruments of an art.

Vice and virtue are to the artist materials for an art.

From the point of view of form, the type of all the arts is the art of the musician. From the point of view of feeling, the actor’s craft is the type.

All art is at once surface and symbol.

Those who go beneath the surface do so at their peril.

Those who read the symbol do so at their peril.

It is the spectator, and not life, that art really mirrors.

Diversity of opinion about a work of art shows that the work is new, complex, and vital.

When critics disagree the artist is in accord with himself.

We can forgive a man for making a useful thing as long as he does not admire it. The only excuse for making a useless thing is that one admires it intensely.

All art is quite useless.

Oscar Wilde.

 

 

Τα καλύτερα βιβλία για την ειρήνη και τον πόλεμο

Η 21η Σεπτεμβρίου είναι η Παγκόσμια Ημέρα Ειρήνης. Με αφορμή τη σημερινή μέρα, σας προτείνουμε τριάντα οχτώ λογοτεχνικά βιβλία για την ειρήνη και τον πόλεμο, όπως τα συγκέντρωσε ο ιστότοπος Elniplex για όλους εμάς. 

Καλή ανάγνωση!! 

Η λογοτεχνία στο διαδίκτυο: ανάγνωση και εκπαίδευση, από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Ένας ενδιαφέρων ιστότοπος για όσους και όσες αγαπούν το διάβασμα και αναζητούν διαδικτυακές πηγές για την έρευνα, την εκπαίδευση αλλά και την ψυχαγωγία τους. 

Αντιγράφουμε από την ενότητα: Ταυτότητα του ιστοχώρου:

«Στον συγκεκριμένο ιστοχώρο δημοσιεύονται τα αποτελέσματα της μεταδιδακτορικής έρευνας με θέμα «Η λογοτεχνία στο διαδίκτυο: καταγραφή και αξιοποίησή της στην εκπαίδευση», η οποία εκπονήθηκε στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης Α.Π.Θ. και χρηματοδοτήθηκε από την Επιτροπή Ερευνών του Α.Π.Θ. στο πλαίσιο του έργου «Υποτροφίες Αριστείας 2015». Συγκεκριμένα, φιλοξενείται μια βάση δεδομένων στην οποία εγγράφονται ελληνικοί υπερσύνδεσμοι που σχετίζονται με τη λογοτεχνία, την ανάγνωση και τη λογοτεχνική εκπαίδευση. Ο ιστοχώρος απευθύνεται σε ερευνητές και αναγνώστες που ενδιαφέρονται για την ελληνική λογοτεχνική παραγωγή αλλά και σε εκπαιδευτικούς της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, οι οποίοι μπορούν να αξιοποιήσουν εκπαιδευτικά το σχετικό υλικό. Η βάση δεδομένων θα ανανεώνεται με προσθήκη νέων υπερσυνδέσμων σε τακτά χρονικά διαστήματα.»

Μπορείτε να ξεκινήσετε τις αναγνώσεις σας εδώ. 

Καλό διάβασμα! 

Τα Άπαντα του Shakespear

 

        Όσοι αγαπούν τον William Shakespear και είναι εξοικειωμένοι με την αγγλική γλώσσα της εποχής του έχουν τη δυνατότητα να διαβάσουν διαδικτυακά το σύνολο του έργου του στην ιστοσελίδα του MIT.  Οι κωμωδίες, τα ιστορικά έργα, οι τραγωδίες αλλά και τα ποιήματα ενός από τους πιο αναγνωρισμένους συγγραφείς παγκοσμίως ανά τους αιώνες είναι διαθέσιμα για το κοινό δωρεάν. Ό,τι πρέπει για τους φθινοπωρινούς μήνες που ακολουθούν! 

 

Σκηνές από τη Μικρασιατική Καταστροφή και τους πρόφυγες στην Αθήνα το 1922

       Το 2008 ο Robert Davidian ανακάλυψε στο σπίτι της γιαγιάς του ένα φιλμ που είχε κινηματογραφηθεί από τον παππού του το 1922. Περιλαμβάνει σκηνές από την καταστροφή της Σμύρνης, αλλά και από τον τρόπο διαβίωσης των προσφύγων την πρώτη χρονιά του ξεριζωμού τους. 

Τα σύνεργα του ηθοποιού του αρχαίου δράματος

Θραύσμα αγγείου με παράσταση ηθοποιού που κρατά προσωπείο (4ος αι. π.X.)

       Έχετε σκεφτεί ποτέ τι μέσα χρησιμοποιούσαν οι ηθοποιοί της αρχαιότητας για τον καλλωπισμό τους; Διαβάστε το κείμενο που έγραψαν η διευθύντρια της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πόλης Αθηνών, Ελένη Σπανού, και ο υπεύθυνος του αρχαιολογικού χώρου και του Μουσείου Κεραμεικού, Λεωνίδας Μπουρνιάς με αφορμή το εύρημα από τον τάφο ενός αρχαίου ηθοποιού εδώ.  

H διευθύντρια της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πόλης Αθηνών, κ. Ελένη Σπ. Μπάνου, και ο υπεύθυνος του αρχαιολογικού χώρου και του Μουσείου Κεραμεικού, κ. Λεωνίδας Κ. Μπουρνιάς, γράφουν για το εύρημα από τον τάφο του ηθοποιού Μακαρέα. Πηγή: www.lifo.gr

H διευθύντρια της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πόλης Αθηνών, κ. Ελένη Σπ. Μπάνου, και ο υπεύθυνος του αρχαιολογικού χώρου και του Μουσείου Κεραμεικού, κ. Λεωνίδας Κ. Μπουρνιάς, γράφουν για το εύρημα από τον τάφο του ηθοποιού Μακαρέα. Πηγή: www.lifo.gr

6 δωρεάν online παιχνίδια που θα φέρουν πιο κοντά το παιδί στον πολιτισμό και τις τέχνες

Επειδή αυτές τις μέρες βρισκόμαστε κλεισμένοι μέσα στα σπίτια μας.
Επειδή τα σχολεία παραμένουν κλειστά και η ημερομηνία έναρξης των μαθημάτων μέσα στις πραγματικές σχολικές αίθουσες είναι άγνωστη.
Και επειδή η ιστορία μαθαίνεται πιο εύκολα μέσα από το παιχνίδι και την τεχνολογία, να μερικά διαδικτυακά παιχνίδια που συγκέντρωσε ο ιστότοπος infokids.gr

Τα παιχνίδια αυτά μπορούν να φέρουν σε επαφή τόσο τα παιδιά όσο και τους ενήλικες με την τέχνη, τον πολιτισμό και την ιστορία. 

Δοκιμάστε τα!!
 

Το Κρητική Ζήτημα - Ε. Η περίοδος της αυτονομίας και η ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα

Φύλλα εργασίας για την Ιστορία Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών 

Η σημαία της Κρητικής πολιτείας

1. Η οργάνωση της Κρητικής Πολιτείας

2. Η περίοδος της δημιουργίας

3. Τα πρώτα νέφη

4. Η επανάσταση του Θερίσου (1905). α. Τα αίτια και οι αφορμές

4. Η επανάσταση του Θερίσου (1905). β. Η αντίδραση του Πρίγκιπα, γ. Η στάση των Μεγάλων Δυνάμεων και οι διπλωματικοί ελιγμοί του Ελ. Βενιζέλου

4. Η επανάσταση του Θερίσου (1905). δ. Το τέλος της επανάστασης του Θερίσου και ο θρίαμβος της πολιτικής του Ελευθερίου Βενιζέλου

5. Η αρμοστεία του Αλέξανδρου Ζαΐμη (1906-1908)

6. Η κατάλυση της Αρμοστείας στην Κρήτη. Το πρώτο ενωτικό Ψήφισμα των Κρητών

7. Τα γεγονότα των ετών 1909-1913

8. Η μετάκληση του Βενιζέλου στην Αθήνα και οι επιπτώσεις στο Κοπτικό Ζήτημα

9. Η οριστική λύση του Κρητικού Ζητήματος

Be a lady: Η γυναίκα στην επιστήμη, την τέχνη, την κοινωνία

Η απεικόνιση της γυναικείας μορφής απασχόλησε πολλούς καλλιτέχνες ανά τους αιώνες. Από τα προϊστορικά αγάλματα γυναικών μέχρι σήμερα, οι γυναίκες έχουν αποδοθεί με ποικίλους τρόπους, καθένας εκ των οποίων αντανακλά τα αισθητικά και ιδεολογικά πρότυπα της κάθε εποχής. 

Η γυναίκα, όμως, δεν είναι μόνο μοντέλο για ζωγραφικούς πίνακες. Επιθυμεί να αποτελεί ενεργό μέλος της κοινωνίας, με σημαντική συνεισφορά σε όλους τους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας, όπως στον χώρο της επιστήμης. Κι όμως, δεν είναι τόσο απλό όσο ακούγεται... 

Οι άντρες έδειξαν πολλές φορές τη δυσαρέσκειά τους απέναντι στις γυναίκες που τόλμησαν να υπερβούν τα όρια που τους επέβαλλε το κοινωνικό φύλο τους. Κι ακόμα κι αν σήμερα οι όροι φαίνεται να έχουν βελτιωθεί, τουλάχιστον για τις γυναίκες στις δυτικές κοινωνίες, οι στερεοτυπικές αντιλήψεις για το πώς οφείλει να φέρεται μια γυναίκα καλά κρατούν: 

Η αναπαραγωγή των στερεοτυπικών αντιλήψεων συντελεί στη διατήρηση της διάκρισης των ανθρώπων ανάλογα με το φύλο τους. Η διάκριση αυτή ονομάζεται σεξισμός και παρατηρείται, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, σχεδόν σε κάθε μέρος του κόσμου, με αρνητικές συνέπειες και για τα δύο φύλα. 

(Σημείωση: Το παραπάνω βίντεο υπάρχει και στα ελληνικά εδώ:)

Πρόσφυγες στην Ελλάδα κατά τον 20ο αιώνα - Ε. Η ένταξη των προσφύγων στην Ελλάδα

Φύλλα εργασίας για την Ιστορία Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών 

Πρόσφυγες που εργάζονται σε βιοτεχνία χαλιών, στα περίχωρα της Αθήνας

1. Η ενσωμάτωση των προσφύγων

2. Οι επιπτώσεις από την άφιξη των προσφύγων

Πρόσφυγες στην Ελλάδα κατά τον 20ο αιώνα - Δ. Η αποζημίωση των ανταλλαξίμων και η ελληνοτουρκική προσέγγιση

Φύλλα εργασίας για την Ιστορία Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών 

Περικλής Λύτρας, Ο γυρισμός

1. Η αποζημίωση των ανταλλαξίμων

2. Η ελληνοτουρκική προσέγγιση

Γεώργιος Δροσίνης, Ο βιολιστής

Τὸ διήγημα «Ὁ βιολιστής» δημοσιεύτηκε στὸ ἑβδομαδιαῖο περιοδικὸ «Τύπος» καὶ ἐντοπίστηκε στὸ ἀρχεῖο τοῦ δημοσιογράφου καὶ συγγραφέα Μιχ. Χανούση.

---

       Ἦταν ἕνας βιολιστὴς μὲ παρδαλὰ ροῦχα καὶ μὲ ὑψηλὸ σκοῦφο. Στὸ λαιμό του κρατοῦσε σφιγμένο τὸ βιολί του καὶ μὲ τ᾿ ἄλλο χέρι τὸ δοξάρι. Κουρδιζόταν κι ἔπαιζε σὰν ἀληθινὸς βιολιστής.

       Κι ὅμως δὲν ἦταν ἀληθινός. Ἦταν ἀπὸ ξύλο. Ἀπὸ ἕνα πολὺ σπάνιο ὅμως ξύλο: τὸ ξύλο τῆς Ἀγάπης. Τί εἶναι αὐτὸ τὸ ξύλο κι ἀπὸ τί δένδρο κόβεται δὲν ξέρω. Ξέρω μόνο πὼς κάθε τί τὸ καμωμένο ἀπὸ τέτοιο ξύλο μπορεῖ ν᾿ ἀγαπήση σὰν ζωντανὸς ἄνθρωπος.

       Ὁ βιολιστὴς ἅμα ἦρθε στὸν κόσμο ἐτυλίχθηκε μέσα σὲ χαρτί, ἐκλείσθηκε σὲ χονδρὸ κουτὶ κι ἐστάλη σ᾿ ἕνα ἐμπορικὸ γιὰ νὰ πουληθῆ σὰν νὰ ἦταν σκλάβος ὁ κακόμοιρος.

       Ὁ ἔμπορος τὸν ἔβαλε στὴν βιτρίνα. Ἐκεῖ τὸν ἔβλεπαν οἱ διαβάτες καὶ ἔβλεπε κι αὐτός, χωρὶς νὰ καταλαβαίνουν ἐκεῖνοι ὅτι ἦταν κρυμμένη ζωὴ στὸ ἄψυχο ξύλο. Ὁ ἔμπορος κάποτε τὸν ἐκούρδιζε καὶ τότε πιὰ μαζευόταν κόσμος πολύς, πρὸ πάντων παιδιά, κι ἄκουαν μὲ θαυμασμὸ τὴ γλυκειὰ φωνὴ τοῦ βιολιοῦ του. Κι αὐτὴ ἡ φωνὴ εἶχε κάτι ξεχωριστό, κάτι ποὺ ἔφτανε ὡς τὴν καρδιά.

       Ὅλο ἐνόμιζαν πὼς ὁ τεχνίτης εἶχε ἐπιτύχει τὴν μηχανή του. Δὲν ἤξεραν πὼς μέσα στὸ ἄψυχο ξύλο ἦταν κρυμμένη ζωή. Δὲν φαντάζονταν πὼς μόλις κουρδιζόταν ἡ μηχανὴ ὁ βιολιστὴς ἔπαιζε τὸ βιολί του μόνος μὲ τὴ δύναμη τῆς ἀγάπης ποὺ εἶχε μέσα του.

       Ἀλλὰ δὲν ἔπαιζε γιὰ κείνους ποὺ μαζεύονταν κι ἔχασκαν ἔξω ἀπὸ τὴ βιτρίνα. Οὔτε τοὺς λογάριαζε οὔτε τὸν ἔμελλε. Ἔπαιζε μονάχα γιὰ τὴν ἀγάπη του. Κι ἡ ἀγάπη του ἦταν μία ὡραία κούκλα ὑψηλότερη ἀπὸ ὅλες τὶς ἄλλες, λυγερή, ξεχωριστὴ στὴ χάρη, μὲ κατακόκκινο φόρεμα στηλωμένη ἀντίκρυ του στὴν ἴδια βιτρίνα τοῦ ἐμπορικοῦ.

       Ὁ βιολιστὴς αὐτὴν ἀντίκρυσε πρώτη ἅμα βγῆκε στὸ φῶς τῆς ἡμέρας ἀπὸ τὸ χονδρὸ κουτί του καὶ σ᾿ αὐτὴν ἐχάρισε ὅλη τὴν ἀγάπη ποὺ εἶχε μέσα του. Ἄλλος κόσμος δὲν ὑπῆρχε ἐκτὸς τῆς κούκλας. Ἐζοῦσε πιὰ γι᾿ αὐτήν. Ἀλλὰ κι ἐκείνη βέβαια τὸν ἀγαποῦσε. Ἂν δὲν τὸν ἀγαποῦσε, τότε γιατί δὲν ξεκολλοῦσε τὰ μάτια της ἀπὸ πάνω του, τὰ φωτερά της ἐκεῖνα μάτια ποὺ τὸν ἔκαιαν; Ἂν δὲν τὸν ἀγαποῦσε γιατί δὲν ἐγύριζε κἂν νὰ ἰδῆ ἕναν ξανθὸ ἀξιωματικὸ ποὺ ἐπάνω στὸ ξύλινο ἄλογό του καθισμένος εἶχε γυρισμένο τὸ κεφάλι πρὸς τὸ μέρος της ἀπὸ τὴν ὥρα ποὺ τὸν ἔβαλε ἐκεῖ ὁ ἔμπορος; Ἂν δὲν τὸν ἀγαποῦσε, γιατί χαμογελοῦσε ἀπὸ εὐχαρίστηση ὅταν ἔπαιζε τὸ βιολί του, σὰν νὰ καταλάβαινε πὼς μόνο γι᾿ αὐτὴν ἔπαιζε;

       Τὸν ἀγαποῦσε, τὸν ἀγαποῦσε. Ὅλα αὐτὰ ἦσαν φανερὰ σημάδια. Ὁ βιολιστὴς ἕνα φόβο εἶχε μέσα στὴν εὐτυχία τῆς ἀγάπης του: μήπως τοὺς χωρίσουν. Πῶς ἦταν δυνατὸν νὰ ζήση χωρὶς αὐτή; Καὶ τί τὴν ἤθελε τὴ ζωή;

       Μὰ ἡ τύχη ποὺ προστατεύει ὅλους τοὺς ἐρωτευμένους δὲν ἄφησε ἀπροστάτευτο καὶ τὸν ξύλινο βιολιστή. Μιὰ μέρα, ἐνῶ ἔπαιζε μὲ ὄρεξη τὸ βιολί του, ἐπερνοῦσαν ἀπ᾿ ἔξω ἕνας ἡλικιωμένος κύριος καὶ μία μεσόκοπη κυρία.

       -Τί ὡραῖα ποὺ παίζει αὐτός!, εἶπε ὁ κύριος. Μοὔρχεται νὰ τὸν ἀγοράσω τοῦ ἀνεψιοῦ μου.

       Τὴν ἴδια στιγμὴ ἡ κυρία ἐκύτταξε τὴν κούκλα.

       - Καὶ τί ὡραία ποὺ εἶναι κι αὐτή! Θὰ τὴν πάρω κι ἐγὼ τῆς ἀνεψιᾶς μου.

     Γιὰ μία στιγμή, ὁ βιολιστὴς ἐνόμισε πὼς θὰ χωριζόταν πιὰ ἀπὸ τὴν ἀγάπη του καὶ τουρχόταν νὰ σκάση ἀπὸ τὸ κακό του. Ἐνῶ ὅμως τὸν ἐτύλιγε ὁ ἔμπορος στὸ χαρτί, κατάλαβε ἀπὸ τὴν ὁμιλία τῆς κυρίας ὅτι ὁ ἀνεψιὸς καὶ ἡ ἀνεψιὰ ἦσαν ἀδέλφια καὶ ὅτι ὕστερα ἀπὸ λίγες μέρες θὰ βρισκόταν πάλι κοντὰ στὴν ἀγαπημένη του κούκλα.

       Ἔκαμε ὑπομονή, μὰ καὶ οἱ δυὸ μέρες, ποὺ ἔμεινε φυλακισμένος μέσα σ᾿ ἕνα σκοτεινὸ ντουλάπι, τοῦ φάνηκαν χρόνοι ἀτέλειωτοι. Συλλογιζόταν τί θὰ γινόταν μόνη ἡ ἀγαπημένη του, πὼς θὰ τὸν ἀναζητοῦσε, πὼς θὰ νόμιζε ὅτι δὲν θὰ τὸν ξανάβλεπε πιὰ καὶ θὰ σπαραζόταν ἀπὸ ἀπελπισία.

       Κι ὁ καϋμένος ὁ βιολιστὴς ἐδάκρυζε τόσο πολὺ καὶ τόσο συχνά, ὥστε ὅταν τὸν ἐξετύλιξαν ἀπὸ τὸ χαρτὶ τὴν Πρωτοχρονιὰ ἀπὸ τὰ δάκρυα εἶχαν ξεβάψει τὰ μάτια του.

       Βρέθηκε μέσα σὲ μιὰ σάλα φωτισμένη καὶ γεμάτη κόσμο. Τί τὸν ἔμελλε γιὰ τὸν κόσμο; Αὐτὸς ἐκύτταζε μόνο νὰ ἰδῆ ποὺ εἶνε ἡ ἀγάπη του. Κι ὅταν τὸν ἐκούρδισαν, ἔπαιξε μ᾿ ὅλη του τὴ δύναμη γιὰ νὰ τὸν ἀκούσῃ αὐτὴ καὶ νὰ χαρῇ. Τοῦ κάκου ὅμως, τοῦ κάκου! Ἡ ὥρα περνοῦσε κι ἐκείνη δὲν φαινόταν πουθενά. Ἦσαν ἄλλες κοῦκλες ἐκεῖ καθισμένες γύρω στὶς μεγάλες πολυθρόνες, ἀλλὰ καμμιὰ δὲν εἶχε τὴ χάρι τῆς ἀγαπημένης του. Ὁ βιολιστὴς ἄρχισε ν᾿ ἀπελπίζεται, ὅταν ξαφνικὰ πέρα ἐκεῖ πίσω ἀπὸ μία πόρτα τοῦ φάνηκε πὼς εἶδε τὴν ἄκρη ἑνὸς φορέματος καὶ τὸ φόρεμα αὐτὸ ἔμοιαζε πολὺ μ᾿ ἐκεῖνο τὸ κόκκινο ποὺ φοροῦσε ἡ ἀγάπη του. Πῶς, ἦταν λοιπὸν ἐκεῖ καὶ δὲν ἐγύριζε νὰ τὸν δῆ; Τί ἔκανε πίσω ἀπὸ τὴν πόρτα; Μήπως τὸν ἐπερίμενε ἐπίτηδες ἐκεῖ, μακρυὰ ἀπὸ τὸν κόσμο; Ἐπλησίασε σιγὰ-σιγὰ μὲ λαχτάρα, μὲ καρδιοχτύπι. Καὶ τί εἶδε; Τὴν ἀγαπημένη του μαζὶ μὲ τὸν ξανθὸ ἐκεῖνον ἀξιωματικό, ποὺ δὲν ἐγύριζε ἡ ἄπιστη νὰ δῆ ὅταν ἦταν στὴ βιτρίνα τοῦ ἐμπορικοῦ. Καὶ τώρα θὰ κρυφομιλοῦσαν βέβαια οἱ δυὸ γλυκὰ-γλυκὰ ἐκεῖνος ἀπὸ τὸ ἄλογό του κι αὐτὴ στηλωμένη ὀρθὴ στὸν τοῖχο.

       Ὁ βιολιστὴς ἄναψε ἀπὸ τὸν θυμό. Χωρὶς νὰ συλλογισθῇ τί κάνει, ἅρπαξε τὸ ξύλινο σπαθὶ ἀπὸ τὴ μέση τοῦ ἀξιωματικοῦ κι ἐπέρασε τὰ ἄπιστα στήθη τῆς κούκλας.

       Ἀλλὰ ἀπὸ τὴν ἀνοιχτὴ πληγὴ ἐχύθηκε ξαφνικὰ κάτι ποὺ δὲν ἔμοιζε καθόλου μὲ αἷμα. Ὁ βιολιστὴς μὲ τ᾿ ἀγριεμένα μάτια του τὸ εἶδε καὶ τινάχθηκε πίσω...

       - Τί! ἐφώναξε μὲ βραχνὴ φωνή. Καὶ τὴν εἶχα ἀγαπήσει τόσο, κι ἐνόμιζα ὅτι μ᾿ ἀγαποῦσε κι αὐτὴ ἐνῶ δὲν εἶχε μέσα στὰ στήθη της τίποτε ἄλλο ἀπὸ πίτουρα... πίτουρα!

       Τὸ πρωί, βρῆκαν πίσω ἀπὸ τὴν πόρτα τὴν ὄμορφη κούκλα μὲ τρυπημένα τὰ στήθη καὶ χυμένα τὰ πίτουρα ἐπάνω στὸ κόκκινο φόρεμα καὶ τὸ σπαθὶ τοῦ ἀξιωματικοῦ πεσμένο κάτω στὸ πάτωμα. Κι ὅταν πῆραν νὰ κουρδίσουν τὸν βιολιστή, εἶδαν πὼς τὸ ξύλο του ἦταν σπασμένο σὲ δυὸ κομμάτια. Ἔρραψαν τὴν πληγὴ τῆς κούκλας, ἐκόλλησαν τὸ σπαθὶ τοῦ ἀξιωματικοῦ, κι ἐπέταξαν στὸ κάρρο τῶν σκουπιδιῶν τὸν ἄχρηστο βιολιστή...

Στὸ κείμενο διατηρήθηκε ἡ γραφὴ τοῦ πρωτότυπου.

Πηγή: http://users.uoa.gr/~nektar/arts/poetry/gewrgios_drosinhs_poems.htm#%CE%9F_%CE%92%CE%99%CE%9F%CE%9B%CE%99%CE%A3%CE%A4%CE%97%CE%A3

---

Πρόσφυγες στην Ελλάδα κατά τον 20ο αιώνα - Γ. Η αποκατάσταση των προσφύγων

Φύλλα εργασίας για την Ιστορία Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών

Διπλοκατοικία για εγκατάσταση αγροτών
κατασκευασμένη από την ΕΑΠ

1. Η Επιτροπή Αποκαταστάσεως Προσφύγων 

2. Η αγροτική αποκατάσταση 

3. Η αστική αποκατάσταση 

Ο χορός στην τραγωδία και την κωμωδία

Διαβάστε μια ενδιαφέρουσα ανάλυση για τον ρόλο που διαδραματίζει ο χορός στην τραγωδία και την κωμωδία από τον Αντώνη Πετρίδη εδώ:  Ο χορός στην τραγωδία και την κωμωδία: (α) Γενικές παρατηρήσεις

Πρόσφυγες στην Ελλάδα κατά τον 20ο αιώνα - Β. Η Μικρασιατική Καταστροφή

Φύλλα εργασίας για την Ιστορία Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών

Εικόνες προσφύγων κατά το πρώτο διάστημα της παραμονής τους στην Ελλάδα

1. Η έξοδος 

2. Το πρώτο διάστημα 

3. Η Σύμβαση της Λοζάνης και η ανταλλαγή των πληθυσμών  

Το διήγημα της ημέρας: Αντόν Πάβλοβιτς Τσέχωφ, "Ο καημός"

       Σε ποιον να πω τον καημό μου; 

       Σούρουπο. Το πυκνό νερόχιονο νωθρά κάνει κύκλους γύρω από τα φανάρια, που μόλις έχουν ανάψει, σχηματίζοντας ένα λεπτό, απαλό στρώμα στις στέγες, στα καπούλια των αλόγων, στα καπέλα των περαστικών. Ο αμαξάς Ιωνάς Ποτάποφ έχει γίνει κάτασπρος σαν φάντασμα. Έχει καμπουριάσει, όσο μπορεί να καμπουριάσει ένα ζωντανό σώμα, και κάθεται στο κάθισμά του χωρίς να κουνιέται. Κι ολόκληρη χιονοστιβάδα να έπεφτε απάνω του, ούτε και τότε δε θα ‘βρισκε τη δύναμη που χρειάζεται για να τινάξει από πάνω του το χιόνι…Το αλογάκι του είναι κι αυτό κάτασπρο και στέκεται ακίνητο. Έτσι όπως στέκει ακίνητο, με το άχαρο σχήμα του και τα ίσια σαν μπαστούνια πόδια του, μοιάζει με φτηνό ζαχαρένιο αλογάκι. Όπως φαίνεται, είναι βυθισμένο σε σκέψεις. Το απέσπασαν από τ’ αλέτρι, από τις συνηθισμένες γκρίζες εικόνες, και το έριξαν εδώ, σ’ αυτή τη δίνη τη γεμάτη από εκτυφλωτικά φώτα, ακατάπαυστο θόρυβο και ανθρώπους που τρέχουν. Ο Ιωνάς και το αλογάκι του έχουν πολλή ώρα να κουνηθούν από τη θέση τους. Βγήκαν από την αυλή πριν ακόμα ξημερώσει και το πρώτο αγώγι ακόμα δε φαίνεται πουθενά. Αλλά να, στην πόλη πέφτει η βραδινή καταχνιά. Το χλομό φως των φαναριών γίνεται πιο έντονο κι όλο δυναμώνει η φασαρία του δρόμου.

       — Αμαξά, για τη συνοικία Βιμπόργκσκαγια! ακούει ο Ιωνάς. Αμαξά!

       Ο Ιωνάς τινάζεται και πίσω από τις βλεφαρίδες, τις σκεπασμένες με χιόνι, διακρίνει έναν αξιωματικό με χλαίνη και κουκούλα.

       — Στη Βιμπόργκσκαγια! ξαναφωνάζει ο στρατιωτικός. Κοιμάσαι, τι κάνεις λοιπόν; Στη Βιμπόργκσκαγια! Σε απάντηση, ο Ιωνάς τραβάει τα χαλινάρια, έτσι που από τα καπούλια του αλόγου και από τους ώμους του πέφτουν στρώματα από χιόνι… Ο αξιωματικός κάθεται στο έλκηθρο. Ο αμαξάς κροταλίζει με τα χείλη, τεντώνει μπροστά σαν κύκνος το λαιμό, ανασηκώνεται περισσότερο από συνήθεια παρά από ανάγκη και χτυπάει με το καμουτσίκι στον αέρα. Το αλογάκι τεντώνει κι αυτό το λαιμό, στραβώνει τα πόδια του, που μοιάζουν με μπαστούνια, και ξεκινάει διστακτικά…

       — Πού πας να χωθείς, διάβολε! ακούγονται διάφορες φωνές από τη σκούρα μάζα των περαστικών, που κινούνται προς κάθε κατεύθυνση. Πού στο διάβολο πας; Κράτα. δεξιά!

       — Εσύ ούτε να οδηγήσεις δεν ξέρεις! Κράτα δεξιά! θυμώνει ο αξιωματικός. Ο αμαξάς βρίζει, ένας περαστικός τον κοιτάζει με άγριες διαθέσεις, ενώ τινάζει από το μανίκι το χιόνι που έπεσε επάνω του όταν, διασχίζοντας το δρόμο, ακούμπησε με τον ώμο του τη μούρη του αλόγου. Ο Ιωνάς στριφογυρίζει στο κάθισμα της άμαξας σαν να κάθεται σε καρφιά, χτυπάει τους αγκώνες του στα πλευρά του και κοιτάζει σαν ηλίθιος, σαν να μην καταλαβαίνει πού βρίσκεται και για ποιο λόγο είναι εκεί.

       — Τι παλιάνθρωποι που είναι όλοι! κοροϊδεύει ο αξιωματικός. Προσπαθούν να πέσουν επάνω σου ή πάνω στη μούρη του αλόγου. Είναι συνεννοημένοι. Ο Ιωνάς κοιτάζει πίσω τον επιβάτη και κουνάει τα χείλη… Θέλει, όπως φαίνεται, να πει κάτι, αλλά από το λάρυγγα δε βγαίνει τίποτα, εκτός από ένα βραχνό ήχο.

       — Τι; ρωτάει ο αξιωματικός. Ο Ιωνάς στραβώνει το στόμα προσπαθώντας να χαμογελάσει, σφίγγεται για ν’ ανοίξει ο λαιμός του και να μιλήσει, αλλά και πάλι μόνο βραχνιασμένα καταφέρνει να πει:

       — Ξέρετε, αφέντη, να…πέθανε ο γιος μου αυτή τη βδομάδα.

       — Χμ!… Και από τι πέθανε;

Διαβάστε τη συνέχεια εδώ: “Ο καημός” – Αντόν Πάβλοβιτς Τσέχωφ

Πρόσφυγες στην Ελλάδα κατά τον 20ο αιώνα - Εισαγωγή, Α. Προσφυγικά ρεύματα κατά την περίοδο 1914-1922

Φύλλα εργασίας για την Ιστορία Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών

Διανομή συσσιτίου κατά τον πρώτο διωγμό σε πρόσφυγες στη Μυτιλήνη

Εισαγωγή 

1. Ο διωγμός του 1914 (ο πρώτος διωγμός) 

2. Άλλα προσφυγικά ρεύματα 

3. Η περίθαλψη (1914-1921) 

4. Η παλιννόστηση 

Πρόσφυγες στην Ελλάδα κατά το 19ο αιώνα - Δ. Πρόσφυγες και αλυτρωτικά κινήματα κατά το 19ο αιώνα

Φύλλα εργασίας για την Ιστορία Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών

Νόμος τον 1867, με τον οποίο επιβλήθηκε έκτακτη εισφορά
για την περίθαλψη των Κρητών προσφύγων

1. Θεσσαλία, Ήπειρος, Μακεδονία 

2. Κρήτη 

Πρόσφυγες στην Ελλάδα κατά το 19ο αιώνα - Γ. Η αποκατάσταση των προσφύγων κατά την περίοδο της μοναρχίας του Όθωνα (1833-1862)

Φύλλα εργασίας για την Ιστορία Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών

Πολεοδομικό σχέδιο της Ερέτριας (1834), όπου εγκαταστάθηκαν οι Ψαριανοί

1. Η πρόνοια για τους πρόσφυγες κατά την Οθωνική περίοδο 

2. Η διαμάχη αυτοχθόνων και ετεροχθόνων 

Πρόσφυγες στην Ελλάδα κατά το 19ο αιώνα - Εισαγωγή, Α. Το προσφυγικό ζήτημα κατά την Ελληνική Επανάσταση (1821-1827)

Φύλλα εργασίας για την Ιστορία Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών

Η ανατίναξη της Μονής Αρκαδίου

 Εισαγωγή

1. Πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία, την Κωνσταντινούπολη και την Κύπρο 

2. Πρόσφυγες από τον ελλαδικό χώρο 

3. Πρόσφυγες από τα νησιά του Αιγαίου και την Κρήτη 

4. Η στάση της πολιτικής ηγεσίας απέναντι στο προσφυγικό ζήτημα 

Το μουσικό κομμάτι της ημέρας: Antonio Vivaldi, Concerto No. 4 in F minor, Op. 8, RV 297, L'inverno

Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, "Ο σημαδιακός" (διήγημα του 1889)

Διαβάστε τη συνέχεια του διηγήματος εδώ: Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, "Ο σημαδιακός"
(από τη σελίδα 105 και κάτω)
Πηγή: Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, Άπαντα, κριτική έκδοση Ν.Δ. Τριανταφυλλόπουλος, Εκδόσεις Δόμος, Αθήνα 1982, τόμος δεύτερος, σ. 103-113