"Εκόμισε εις την Τέχνη..."

       Κωνσταντίνος Π. Καβάφης [Αλεξάνδρεια, 29 Απριλίου (ν.η.) 1863 - Αλεξάνδρεια, 29 Απριλίου 1933]. Ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές, με διεθνή αναγνώριση και φανατικούς αναγνώστες και μελετητές. Σε ένα σύντομο αυτοβιογραφικό σημείωμα μας αναφέρει για τον εαυτό του τα εξής: 

Εἶμαι Κωνσταντινουπολίτης τὴν καταγωγήν, ἀλλὰ ἐγεννήθηκα στὴν Ἀλεξάνδρεια — σ' ἕνα σπίτι τῆς ὁδοῦ Σερίφ· μικρὸς πολὺ ἔφυγα, καὶ ἀρκετὸ μέρος τῆς παιδικῆς μου ἡλικίας τὸ πέρασα στὴν Ἀγγλία. Κατόπιν ἐπισκέφθην τὴν χώραν αὐτὴν μεγάλος, ἀλλὰ γιὰ μικρὸν χρονικὸν διάστημα. Διέμεινα καὶ στὴ Γαλλία. Στὴν ἐφηβικήν μου ἡλικίαν κατοίκησα ὑπὲρ τὰ δύο ἔτη στὴν Κωνσταντινούπολη. Στὴν Ἑλλάδα εἶναι πολλὰ χρόνια ποὺ δὲν ἐπῆγα. Ἡ τελευταία μου ἐργασία ἦταν ὑπαλλήλου εἰς ἕνα κυβερνητικὸν γραφεῖον ἐξαρτώμενον ἀπὸ τὸ ὑπουργεῖον τῶν Δημοσίων Ἔργων τῆς Αἰγύπτου. Ξέρω Ἀγγλικά, Γαλλικὰ καὶ ὁλίγα Ἰταλικά.

       Το ποιητικό του έργο αποτελείται από 154 Αναγνωρισμένα από τον ίδιο ποιήματα, 37 νεανικά έργα, τα οποία εκ των υστέρων αποκήρυξε, 75 Κρυμμμένα ποιήματα που βρέθηκαν στα χαρτιά του, καθώς και ατελή έργα, κάποια πεζά ποιήματα, άρθρα, μελετήματα και κριτικά σημειώματα. 

       Ο Καβάφης είχε κατατάξει τα ποιήματά του σε τρεις θεματικές κατηγορίες: 1) Τα ιστορικά (εμπνέονται κυρίως από την ελληνιστική εποχή, αλλά και από αρχαία μυθικά πρόσωπα, από τους ρωμαϊκούς και βυζαντινούς χρόνους), 2) Τα αισθησιακά ή ερωτικά (κυριαρχεί η ανάμνηση, αναφέρονται και εμπνέονται από το παρελθόν και όχι από σύγχρονα βιώματα) και 3) Τα φιλοσοφικά ή διδακτικά (συμβουλές προς ομοτέχνους, υψηλές έννοιες όπως το χρέος, η ανθρώπινη αξιοπρέπεια, η μοίρα κλπ).  

       Τα ποιήματα του Καβάφη αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης για πολλούς καλλιτέχνες, τόσο ποιητές όσο και άλλους δημιουργούς. Ενδεικτικά μπορούμε να αναφέρουμε: 

1) Τον πίνακα του Νίκου Εγγονόπουλου με τίτλο: "Η θυσία του ποιητή" (1935), ο οποίος συνδιαλέγεται με το ποίημα του Κ.Π. Καβάφη "Μελαγχολία τοῦ Ἰάσωνος Κλεάνδρου ποιητοῦ ἐν Κομμαγηνῇ· 595 μ.Χ.". 

2) Την μελοποίηση του ποιήματος "Επέστρεφε" από τον Θάνο Μικρούτσικο (εδώ σε ερμηνεία της Δήμητρας Γαλάνη και απαγγελία της Έλλης Λαμπέτη). 

3)  Την παρωδία του ποιήματος "Περιμένοντας τους βαρβάρους" από τον Φρέντυ Γερμανό με τίτλο: "Περιμένοντας το πετρέλαιο". 

Φρέντυ Γερμανός, Περιμένοντας το πετρέλαιο

Τι περιμένουμε στην αγορά συναθροισμένοι;

Είναι το πετρέλαιο να έλθει σήμερα

και όλοι λεν: «Γρήγορα –

το πετρέλαιο να προφθάσω

πριν έλθει από τη Θάσο…»

Γιατί μέσα στη σύγκλητο μια τόση απραξία;

Τι κάθονται οι συγκλητικοί και δεν νομοθετούνε;

Γιατί είναι το πετρέλαιο να έλθει σήμερα…

Τι νόμους πια να κάνουν οι συγκλητικοί;

Το πετρέλαιο σαν έλθει

θα νομοθετήσει…

Γιατί και εις τον Τύπο τόση απραξία

και οι εφημερίδες δεν γράφουν τίποτε άλλο πια;

Γιατί ευρέθηκε πετρέλαιο στη Θάσο

και όλοι γράφουνε γι’ αυτό. […]

4)  Την απαγγελία του ποιήματος "Ιθάκη" στα αγγλικά από τον πασίγνωστο ηθοποιό Sean Connery. 

5) Το κόμικς "Ithaka" των Zen Pencils, τώρα και στα ελληνικά σε απόδοση της φιλολόγου Κατερίνας Προκοπίου. 

      

ΚΑΒΑΦΗΣ :Ιθάκη σε κόμικς from Κατερίνα Προκοπίου